(१) ऐन वा यो नियमावली बमोजिम विवरण पत्र दाखिल गर्ने व्यक्तिले विर्ता जग्गा दर्ताको लगतमा वा विर्ताको मोहियानी हक दर्ताको लगतमा जसका नाममा जति जग्गा दर्ता छ उसैका नाममा उति जग्गा दर्ता गर्नेमा फलाना ठाउँमा रहेको लगत बमोजिम भन्नेसम्म कुरा जनाई पठाए पुग्छ । लगतमा एकाका नाउँमा दर्ता भई राखेको जग्गा अरूका वा एक जनाका नामको जग्गा धेरै जनाका
नाममा वा बन्धकी दर्ता गर्नु पर्नेमा आफ्नो हक भएको लिखत प्रमाण पेश गर्नुपर्छ ।
स्पष्टीकरण: अंशीयार वा हकदारका नाममा दर्ता गर्नेमा अरू अंशीयार वाहकदार भए निजको मञ्जुरी वा हकदार अंशीयार नभए हकदार हो भन्ने २ जवानसम्म स्थानीय मानिसले सहीछाप गरेको लिखतलाई प्रमाण मानिनेछ ।
(२)हाकिमले आफ्नो इलाकाको विर्ता जग्गा रैकरमा परिणत गर्ने गरी लगत तयार गर्दा प्रत्येक मौजामा यसरी रैकरमा परिणत गर्नु पर्ने जग्गा कति कति छ भन्ने कुरा लगतफाँट विर्ता खारेजी अड्डा समेत सम्बन्धित अड्डाहरूबाट आएका र आफ्ना अड्डाको समेत लगत श्रेस्ता हेरी पत्ता लगाउनेछ । कुनै मौजामा रहेको कुनै
त्यस्तो जग्गाको सम्बन्धमा विवरण प्राप्त हुन नआएको फेला परेमा ऐन तथा यो नियमावली बमोजिम गर्नुपर्छ ।
तर कुनै मौजाको सबै विवरण दाखिल नहुँदैमा वा जग्गा यति हो भन्ने यकीन नहुँदैमा दाखिल भएका विवरणका जग्गाको लगत खडा गर्न रोकिने छैन ।
(३)लगत खडा गर्दा हाकिमले प्रत्येक मौजाको निमित्त छुट्टा छुट्टै लगत बनाउने छ र त्यस लगतमा खास गरी निम्न लिखित कुरा खुलाइनेछ ः-
(क) जग्गावालाको नाम, वतन र जग्गाको क्षेत्रफल ।
(ख) जग्गाको किसिम, चौहद्दी र खुलेसम्म जग्गाको नम्बर कित्ता ।
(ग) ऐन र यो नियमावली बमोजिम हाकिमले ठेक्ने भएको नेपाल सरकारमा जग्गावालाले बुझाउनु पर्ने भूमिकरको दर र जम्मा अंक ।
(घ) ……. ……. …